Leczenie jaskry – jak przebiega i jak się do niego przygotować?

Jaskra to zespół chorób, których wspólną cechą jest postępujący zanik nerwu wzrokowego, czyli łącznika pomiędzy okiem a mózgiem. Według badań dotyka on 2–3% osób po 40. roku życia. Dolegliwość przyczynia się do ubytków w polu widzenia i stopniowego pogarszania się wzroku. Może to znacznie obniżyć jakość życia. Dlatego warto wiedzieć, jak wygląda leczenie jaskry.

Ostry atak jaskry – przyczyny i objawy

Wyróżnia się dwa rodzaje jaskry: otwartego kąta i zamykającego się kąta przesączania. Pierwsza z nich występuje w 90% przypadków w Europie i rzadko towarzyszą jej wyraźne objawy. Dlatego chorzy zazwyczaj stosują wyłącznie okulary korekcyjne. W przeciwieństwie do drugiego rodzaju jaskry nie wymaga szybkiej interwencji. 

Jaskrę zamykającego się kąta przesączania nazywa się także ostrym atakiem jaskry. Jest to stan, gdy np. wskutek silnego stresu lub znacznego poszerzenia źrenicy dochodzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wtedy – w bardzo krótkim czasie – mogą zacząć zanikać włókna nerwowe, co prowadzi do ślepoty. 

Ostry atak jaskry ma dość charakterystyczne objawy. Są to:

• silne bóle głowy i oczu,
• nudności i wymioty,
• przekrwienie gałek ocznych,
• wrażenie „tęczowej poświaty”,
• znaczne pogorszenie widzenia,
• twarde gałki oczne.

Jeśli zauważysz u siebie te dolegliwości, natychmiast zgłoś się do specjalisty. W przypadku zignorowania problemu po kilkunastu godzinach może dojść do nieodwracalnego uszkodzenia wzroku.

Leczenie jaskry – jakie są metody?

Na ostry atak jaskry szczególnie narażone są kobiety pomiędzy 60. a 70. rokiem życia. Warto jednak pamiętać, że zachorować mogą także osoby z krótkowzrocznością, podwyższonym poziomem ciśnienia w oku, cienką rogówką, intensywnie leczonym nadciśnieniem krwi, objawami naczyniowo-skurczowymi czy zaburzeniami gospodarki tłuszczowej. Zatem, co robić w przypadku wystąpienia objawów?

Jeśli zauważysz pierwsze symptomy ostrego ataku jaskry, niezwłocznie udaj się do szpitala, utrzymuj pionową pozycję i unikaj zasłaniania oka (wówczas rozszerza się źrenica, co wywołuje atak). Na miejscu zazwyczaj podawane są środki zmniejszające produkcję cieczy wodnistej i obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe. Gdy sytuacja zostanie opanowana, niezbędna jest wizyta u okulisty. Specjalista przeprowadza wywiad i może zlecić stosowne badania, które pozwolą ocenić stan oka oraz nerwów. Następnie dobiera stosowne leczenie. W przypadku:

• jaskry otwartego kąta – najczęściej stosuje się środki farmakologiczne i zabiegi laserowe, które pomagają obniżyć ciśnienie wewnątrzgałkowe. Niestety leczenie trwa aż do śmierci, a całkowite pokonanie choroby nie jest możliwe;
• jaskry zamkniętego kąta – stosuje się leczenie przyczynowe, czyli korektę konfiguracji oka. Mogą to być zarówno zabiegi laserowe, takie jak irydotomia, jak i operacje otwierające naturalną drogę odpływu. W tym przypadku istnieje możliwość całkowitego pokonania choroby.

Jednocześnie warto pamiętać, że żadne leczenie nie cofnie zmian, które już nastąpiły. Dlatego nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty.

Operacja jaskry i zaćmy – na czym polega?

Zarówno w przypadku jaskry zamkniętego kąta, jak i zaćmy wykonuje się dwa rodzaje operacji. Są to:

• wymiana zbyt dużej soczewki własnej na sztuczną – pozwala otworzyć dostęp naturalnej drogi odpływu, jeśli nie doszło do zrostu tęczówki i rogówki. Jednocześnie zapobiega dalszemu rozwojowi jaskry;
• wykonanie sztucznego odpływu w oczach – np. sztucznej przetoki lub drenu filtrującego. Operację tę wykonuje się, jeśli doszło do zrośnięcia się szczeliny oka. 

Przeprowadzenie tych operacji jest możliwe dzięki metodzie obrazowania. Pomaga ona ustalić mechanizm zamknięcia kąta, co pozwala idealnie dobrać rodzaj operacji.

Leczenie jaskry – o czym należy pamiętać?

Po przeprowadzeniu operacji jaskry trzeba zachować szczególną ostrożność podczas wykonywania codziennych czynności. Na ok. 4–6 tygodni trzeba zrezygnować z:

• uczęszczania na saunę czy basen,
• aktywności seksualnej,
• podnoszenia ciężkich przedmiotów – w tym dzieci,
• silnego parcia na stolec,
• nadmiernego zginania tułowia do przodu,
• uprawiania sportów.

Należy także zachować ostrożność podczas codziennej higieny. Oczu nie wolno moczyć, ponieważ mogłoby to doprowadzić do podrażnienia gałki ocznej.

Ostry atak jaskry może pozbawić Cię wzroku w ciągu jednej doby. Nie pozwól na to – zapamiętaj objawy i odpowiednio zareaguj, gdy tylko się pojawią.